بتن مگر یا بتن نظافت یا بتن لاغر ، یکی از اجزای اساسی در ساخت و سازهای مدرن است. این نوع بتن در بالاترین لایه از زیرسازی ساختمان‌ها استفاده می‌شود و نقش مهمی در ایجاد یک سطح صاف و مستحکم برای سازه‌های بعدی ایفا می‌کند.
بتن مگر(Lean concrete)
بتن مگر به نوعی بتن با عیار کم سیمان (حدود 150 کیلوگرم بر متر مکعب) گفته می‌شود که برای ایجاد سطحی صاف و پایدار در زیر پی ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. بتن نظافت سطح کار را برای آرماتور بندی و صفحه گذاری آماده می کند. معمولاً سطح اجرای فونداسیون و شناژ ناهموار و خاکی است. باید قبل از آرماتور بندی سطح آن صاف شده و با بتن پوشیده شود.
بتن لاغر مقاومت کمی دارد و برای زیر ساخت آرماتوربندی و صفحه گذاری استفاده می‌شود. این بتن سطح ناهموار را صاف و بستر سازی و آماده اجرای فونداسیون و همینطور شناژ بندی می‌کند.
با پیشرفت تکنولوژی ساخت و ساز، استفاده از Lean concrete به دلیل ویژگی‌های خاص آن افزایش یافته است. این بتن عمدتاً از سیمان، آب و شن تشکیل می‌شود. مقدار کم سیمان به منظور کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری استفاده می‌شود. معمولاً نسبت سیمان، ماسه و شن 1:4:8 می‌باشد.
-
کاربرد بتن مگر
1- پر کردن فضاهای خالی
2- لایه اساسی در راه سازی
3- بهبود زیرسازی راه‌ها و خیابان‌ها
4- از آلودگی ها و ورود حشرات جلوگیری می‌کند
5- برای مقاوم سازی خاک جهت ساختمان سازی
6- لایه پوششی برای جلوگیری از تماس مستقیم خاک برای بتن
7- ایجاد سطحی هموار و مقاوم برای ساخت پی‌های عمیق
8- استفاده در فضاهای باز مانند پارکینگ‌ها و پارک‌ها
-
مواد تشکیل دهنده بتن نظافت
بتن مگر مانند بتن‌های دیگر از ماسه، سنگ دانه و شن تشکیل شده و تفاوتش با بتن‌های دیگر فقط در عیار سیمان است. در این بتن ده درصد سیمان و بیشتر سنگدانه و آب است. شن خرده‌های سنگ از جنس سیلیس و کوارتز و مواد چسبنده تشکیل‌دهنده بتن است.
-
تعیین مقاومت فشاری بتن
1- نمونه برداری از بتن تازه
2- کنترل عمل آوری ASTM C31 C39
3- طبق استاندارد ASTM C172 و 489 ایران
4- کنترل بتن از نظر یکنواختی اختلاط طبق ASTM C94
5- کنترل مقاومت مغزه‌های بتن سخت شده قطعات سازه طبق استاندارد ASTM C42
6- کنترل بتن از نظر انطباق با مقاومت مشخصه طبق استاندارد ASTM C192 C39
7- کنترل مقاومت بتن در زمان‌های مختلف در شرایط عمل آوری کارگاهی برای قالب برداری و عمل
8- تهیه و عمل آوری نمونه‌های آزمایشی بتن در آزمایشگاه طبق استاندارد ASTM C192 و 581 ایران
-
مقاومت فشاری سه محوره
مقاومت بتن در حالت تک محوره در آزمایش فشاری داری سه محور است. این نتایج برای محاسبات ستون‌ها استفاده می‌شود.
-
مقاومت برشی بتن
در این ویژگی از روش های غیر مستقیم و با تابع مقاومت فشاری استفاده می‌شود.
-
مدول الاستیسیته
تخریب پس از بتن ریزی
برای تخریب و برداشتن قسمت‌هایی از بتن که در بتن ریزی اشتباهی انجام شده بعد از خشک شدن از کتراک کمک می‌گیریم. این روش بدون لرزش و ارتعاش است.
نکات مهم در استفاده از بتن مگر
شرایط آب و هوایی: اهمیت توجه به شرایط محیطی هنگام اختلاط و ریختن بتن
انتخاب مواد اولیه: تأثیر کیفیت سیمان و شن در نتیجه نهایی
کنترل کیفیت: روش‌های آزمون و کنترل کیفیت بتن نظافت در حین و بعد از اجرا
چالش‌های مربوط به بتن مگر
ترک‌خوردگی: دلایل و راه‌های جلوگیری از ترک‌های سطحی
آسیب‌های محیطی: نحوه محافظت در برابر عوامل آسیب‌زا مانند رطوبت و تغییرات دمایی