ورق گالوانیزه در ساختمان سازی چه کاربردی دارد؟ فولاد، عنصری حیاتی در ساخت و ساز، به دلیل ضعف ذاتی در برابر رطوبت و خوردگی، نیازمند فرآوری است. ورق گالوانیزه، نوعی فولاد فرآوری شده، این مشکل را حل کرده و کاربردهای گسترده‌ای در ساختمان‌سازی پیدا کرده است. از کانال‌های تهویه مطبوع گرفته تا سقف و لوله‌ها، ورق گالوانیزه نقش مهمی در افزایش دوام و طول عمر ساختمان ایفا می‌کند.
در ادامه، ضمن بررسی تعریف ورق گالوانیزه، مزایای آن و کاربردهای مختلفش در صنعت ساختمان، نگاهی به روش‌های تولید آن خواهیم داشت. با ما همراه باشید تا با این متریال پرکاربرد بیشتر آشنا شوید.
ورق گالوانیزه چیست؟
ورق گالوانیزه، ورق فولادی است که با لایه‌ای از فلز روی (Zinc) پوشانده شده است. این لایه محافظ، فولاد زیرین را در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی محافظت می‌کند. فلز روی، از فولاد محافظت کرده و عمر مفید آن را تا ده‌ها سال افزایش می‌دهد. فرآیند اعمال فلز روی بر ورق فولادی را “گالوانیزاسیون” می‌نامند که برای اولین بار در سال 1837 در فرانسه ابداع شد و سپس در انگلستان توسعه یافت.
-
مزایای استفاده از ورق گالوانیزه در ساختمان سازی
مقاومت بالا: پوشش روی، مقاومت بالایی در برابر ضربه، خراش و خوردگی دارد.
پوشش کامل: حتی گوشه‌ها و فرورفتگی‌های ورق نیز به طور کامل پوشش داده می‌شوند.
محافظت خودکار: اگر قسمتی از پوشش آسیب ببیند، خوردگی به سایر مناطق گسترش پیدا نمی‌کند.
دوام بالا: ورق گالوانیزه نیاز به مراقبت خاصی ندارد و می‌تواند برای دهه‌ها بدون مشکل به کار خود ادامه دهد.
مقرون به صرفه: فرآیند گالوانیزه کردن، هزینه نسبتاً کمی دارد. در مقایسه با سایر روش‌های پوشش ضد زنگ، گالوانیزه کردن یک راه حل اقتصادی به شمار می‌رود.
اطمینان بالا: طول عمر و عملکرد ورق گالوانیزه به طور دقیق قابل پیش‌بینی است، در حالی که تخمین عمر سایر پوشش‌های ضد خوردگی ممکن است با خطاهای زیادی همراه باشد.
-
کاربردهای اصلی ورق گالوانیزه در ساختمان سازی
ورق گالوانیزه به دلیل مزایای ذکر شده، کاربردهای گسترده‌ای در صنعت ساختمان دارد. در اینجا به 4 مورد از مهم‌ترین این کاربردها اشاره می‌کنیم:
1. انواع کانال در ساختمان
سیستم تهویه ساختمان، به دلیل استهلاک بالا و دشواری تعویض کانال‌ها، نیازمند محافظت ویژه‌ای است. ورق گالوانیزه، با مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی، بهترین گزینه برای ساخت کانال‌های سیستم تهویه است. این سیستم‌ها شامل:
1- هواساز
2- شومینه
3- لوله بخاری
4- ایرواشر
5- فن‌کوئل
6- دودکش موتورخانه
7- سیستم شوتینگ زباله
8- انواع کولر آبی و گازی
کانال‌های ساخته شده از ورق گالوانیزه معمولاً به سه شکل زیر هستند:
1- دایره‌ای
2- مربعی
3- مستطیلی
کانال‌های دایره‌ای به دلیل سطح صاف و شکل خاص، بهترین عملکرد را در انتقال هوا دارند. کانال‌های مربعی نیز به دلیل سهولت نصب، بیشترین کاربرد را در ساختمان‌ها دارند.
سایر کاربردهای ورق گالوانیزه در ساختمان سازی
سقف: ورق گالوانیزه در ساخت سقف‌های شیروانی و سقف کاذب کاربرد دارد.
لوله‌ها: از ورق گالوانیزه برای ساخت لوله‌های آب و فاضلاب استفاده می‌شود.
دیوارها: در برخی موارد، از ورق گالوانیزه برای پوشش دیوارها نیز استفاده می‌شود.
روش های تولید ورق گالوانیزه
ورق گالوانیزه به روش‌های مختلفی تولید می‌شود، از جمله:
غوطه‌وری گرم: در این روش، ورق فولادی در حوضچه مذاب روی غوطه‌ور می‌شود.
الکتروگالوانیزه: در این روش، از جریان الکتریکی برای نشاندن لایه روی بر روی فولاد استفاده می‌شود.
کاربردها، مزایا و روش‌های تولید ورق گالوانیزه در ساختمان سازی
در ادامه بررسی کاربردهای ورق گالوانیزه در صنعت ساختمان، به سه بخش مهم دیگر می‌پردازیم: سقف، نرده و حفاظ، و لوله‌کشی. همچنین، نگاهی دقیق‌تر به روش‌های تولید این ورق خواهیم داشت.
1. سقف ساختمان: پوششی سبک، مقاوم و زیبا
ورق گالوانیزه به دلیل وزن سبک، نصب آسان و مقاومت بالا، گزینه‌ای ایده‌آل برای پوشش سقف انواع سازه‌ها است. استفاده از این ورق، به‌ویژه در مناطق با آب و هوای مرطوب، سقف را در برابر نفوذ آب مقاوم می‌کند.
-
کاربردهای ورق گالوانیزه در سقف
سقف آلاچیق: ایجاد فضایی دنج و محافظت شده
سقف شیروانی ویلاها: ایجاد ظاهری زیبا و محافظت در برابر شرایط جوی
سقف سوله‌های ورزشی و صنعتی: پوششی سبک و مقرون به صرفه برای فضاهای بزرگ
سقف ساختمان‌های مسکونی (بزرگ و کوچک): ایجاد پوششی بادوام و مقاوم در برابر رطوبت
-
تنوع در طرح و رنگ
ورق گالوانیزه به خوبی رنگ‌پذیر است و می‌توان از انواع رنگی آن برای سقف‌های شیروانی یا شیب‌دار استفاده کرد. همچنین، این ورق‌ها در طرح‌ها و شکل‌های مختلفی در بازار موجود هستند که عبارتند از:
دامپا: طرحی مدرن و شیک
طرح سفال: ایجاد ظاهری سنتی و زیبا
شادولاین: طرحی با خطوط موازی و منظم
ذوزنقه‌ای: طرحی مقاوم و مناسب برای سوله‌ها
کرکره‌ای سینوسی: طرحی کلاسیک و پرطرفدار
تایل:طرحی مشابه کاشی و ایجاد ظاهری متفاوت
2. نرده و حفاظ: امنیت و زیبایی با ورق گالوانیزه
ورق گالوانیزه به دلیل ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، گزینه‌ای عالی برای ساخت نرده و حفاظ ساختمان است. این ویژگی‌ها عبارتند از:
سهولت نصب: کاهش هزینه‌های اجرا
وزن مناسب: سهولت در حمل و نقل و نصب
جوش‌پذیری: امکان اتصال آسان قطعات نرده
شکل‌پذیری: امکان ایجاد طرح‌های متنوع و زیبا
رنگ‌پذیری: امکان هماهنگ کردن رنگ نرده با نمای ساختمان
3. لوله‌کشی ساختمان: انتقال مطمئن سیالات
یکی از مهم‌ترین کاربردهای ورق گالوانیزه، ساخت لوله‌های آب ساختمانی است. در گذشته، لوله‌های چدنی و آهنی به سرعت زنگ می‌زدند و مشکلات زیادی ایجاد می‌کردند. امروزه، گالوانیزه کردن فولاد، راه حلی ایده‌آل برای داشتن لوله‌هایی با عمر طولانی است. انتقال مطمئن سیالات در پروژه‌های مختلف، اهمیت ویژه‌ای دارد و کیفیت لوله‌ها برای طراحان پروژه بسیار مهم است. ورق گالوانیزه با ارائه لوله‌هایی با کیفیت و قیمت مناسب، نیازهای این بخش را به خوبی تامین می‌کند.
روش‌های تولید ورق گالوانیزه
روش‌های مختلفی برای تولید ورق گالوانیزه وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
1. گالوانیزه گرم ورق فولادی
در این روش، ورق فولادی در حمامی از روی مذاب با دمای حدود 460 درجه سانتی‌گراد غوطه‌ور می‌شود. پس از مدتی، کل سطح فولاد با آلیاژ روی پوشیده شده و پس از خروج ورق از حمام و سرد شدن، لایه‌ای از اکسید روی تشکیل می‌شود که مقاومت بالایی در برابر خوردگی دارد. این نوع ورق گالوانیزه، برای سقف ساختمان‌ها در مناطق با رطوبت بالا، بسیار مناسب است.
2. آبکاری روی (الکتروگالوانیزه)
در این روش، ورق فولادی در محلول یون روی غوطه‌ور شده و جریان الکتریکی از آن عبور داده می‌شود. این فرآیند باعث ایجاد لایه‌ای یکنواخت از روی بر سطح ورق می‌شود. لایه ایجاد شده در این روش، مقاومت کمتری نسبت به گالوانیزه گرم دارد و کاربردهای محدودتری دارد. از این نوع ورق، می‌توان در ساخت نرده‌های داخلی استفاده کرد، اما مقاومت آن در برابر ضربه به اندازه ورق گالوانیزه گرم نیست.
3. روش‌های فرعی تولید ورق گالوانیزه
علاوه بر روش‌های اصلی، چهار روش فرعی دیگر نیز برای تولید ورق گالوانیزه وجود دارد که کاربردهای خاص‌تری دارند:
-
آبکاری مکانیکی
پودر فلز روی، دانه‌های شیشه‌ای و ماده احیاکننده بر روی ورق فولادی پاشیده می‌شوند.
-
شِرادایزینگ
ورق فولادی تا دمای 400 درجه سانتی‌گراد گرم شده و سپس در پودر روی غوطه‌ور می‌شود. در این دما، پدیده انتشار بین مولکول‌های روی و فولاد رخ داده و ورق گالوانیزه می‌شود.
با انتخاب روش مناسب و با در نظر گرفتن کاربرد مورد نظر، می‌توان از مزایای فراوان ورق گالوانیزه در ساختمان‌سازی بهره‌مند شد.
علاوه بر روش‌های گالوانیزه گرم و الکتروگالوانیزه، روش‌های دیگری نیز برای تولید ورق گالوانیزه وجود دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
-
اسپری فلز روی
در این روش، ابتدا ورق فولادی با استانداردهای مشخص تمیز می‌شود. سپس با استفاده از تفنگ شعله پلاسما، پودر روی بر سطح آن پاشیده می‌شود.
-
گالوانیزه نواری پیوسته
در این روش، ورق فولادی با سرعت بالا (حدود 180 متر در دقیقه) از محلول روی مذاب عبور داده می‌شود. سپس با استفاده از یک پمپ هوای کنترل‌شده، پوششی یکنواخت از فلز روی بر روی ورق ایجاد می‌شود.
-
کاربردهای ورق گالوانیزه در ساختمان
فولاد به عنوان یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی، مقاومت چندانی در برابر خوردگی و رطوبت ندارد. به همین دلیل، آن را گالوانیزه می‌کنند. ورق گالوانیزه نه تنها مقرون‌به‌صرفه است، بلکه عمر طولانی‌تری نسبت به سایر پوشش‌های ضد زنگ و فولاد معمولی دارد.
کاربردهای اصلی ورق گالوانیزه در ساختمان عبارتند از:
لوله‌کشی: انتقال مطمئن سیالات در ساختمان
نرده و حفاظ: ایجاد امنیت و زیبایی در ساختمان
انواع کانال: استفاده در سیستم‌های تهویه مطبوع، هواسازها، کولرها، شومینه‌ها و غیره
سقف: ساخت سقف‌های شیروانی، سوله‌ها، آلاچیق‌ها و ساختمان‌های مسکونی
-
اهمیت روش تولید در تعیین کاربری
روش تولید ورق گالوانیزه، نقش مهمی در تعیین کاربرد آن دارد. به طور کلی، ورق گالوانیزه تولید شده به روش گالوانیزاسیون گرم، به دلیل مقاومت بالاتر در برابر خوردگی، بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان دارد.
و در پایان…
همانطور که در این مقاله خواندید ورق گالوانیزه، همان فولاد فرآوری شده است که کاربرد زیادی در ساختمان سازی دارد. ما در شرکت زیباسازان در مشهد با مدیریت روح الله قدرتی در صنعت ساختمان خدماتی مانند: ساخت و ساز با هزینه کم، تهاتر در ساخت و ساز و مشارکت در ساخت، خرید و فروش ملک را به شما عزیزان ارائه می‌دهیم. با مشاورین ما در ارتباط باشید.